Dinsdag 17 januari was voor schakers een gedenkwaardige dag door de overwinning van Anish Giri tijdens Tata Steel tegen wereldkampioen Magnus Carlsen.
Frans Hoynck volgde die partij live op internet en stapte ’s avonds goedgemutst (ook tegen de vorst) op de fiets naar de club. Maar hij bleek zelf niet te hoeven spelen en nam die gelegenheid te baat om zevental partijen van anderen in de interne behoorlijk te volgen.
Hierbij een verslagje van wat hij zag.
Erik van Dop werd met zwart door Jeroen van Yperen verrast door het ‘Weens’ (1 e4, e5 2 Pc3, Pf6 3 f4) maar had het beste antwoord (3 .. d5) niet paraat. Binnen een mum van tijd veranderde de zwarte koningsstelling in een ruïne. Hoewel Jeroen nóg sneller had kunnen winnen dan gebeurde, haalde hij het punt glansrijk binnen, zonder dat Erik tegenspel kon ontwikkelen. 1 – 0
Edwin Mulders zette de open partij origineel op (met e4, c3, Dc2) maar Doeke Huitema stelde zich goed te weer. Toch wist Edwin hem in problemen te brengen door de zwarte dame die Doeke naar a5 had gespeeld en een zwart paard op de damevleugel achter de vodden te zitten en hij wist een potentieel gevaarlijke witte vrijpion op c6 te creëren. Maar met actief verdedigende torens wist Doeke het gevaar te keepen en toen hij de pion op c6 van het bord had weten te plukken, viel er voor beide spelers niet veel meer te bereiken. Remise
Zoals van hem gebruikelijk zette Bart van Zijll Langhout zijn partij tegen rustig op met 1 d4 en een koningsfianchetto, volgens betrouwbare ontwikkelingsregels. Harry van der Stap koos met zwart eenzelfde opstelling. In het latere middenspel wist Bart echter een gevaarlijke aanval op de zwarte koningsstelling in te zetten waarbij Harry er een stuk bij inschoot. Met twee lopers tegen één paard wist Bart vervolgens op de damevleugel de kassa te laten rinkelen. 1 – 0
Sterk wisselende kansen in de partij Tomás Gallardo Banez - Hendrik Steffers. Tomás speelde de opening niet helemaal volgens de regels der kunst maar nadat Hendrik op c2 een pionnetje had gepikt met zijn witveldige loper kwam Tomás sterk in de partij terug met hele goede actieve ontwikkelingszetten. Hij moet op een geven moment gewonnen hebben gestaan. Maar Hendrik wist op een voor wit vervelende manier met zijn toren de witte stelling binnen te dringen en samen met zijn paard matdreigingen te creëren. Dat mat, wat er wel in zat, haalde Hendrik er niet uit maar hij brak wel door met een gevaarlijke vrijpion wat Tomás ter verdediging zijn loper kostte. Daarna was de winst voor routinier Hendrik een kwestie van techniek. 0 – 1
De partij tussen Aloys Kersten (met wit) tegen Jelle Bulthuis resulteerde in een eindspel met een wederzijds lelijke pionnenstructuur, lopers van ongelijke kleur en beiden nog twee torens. Een fatsoenlijk kwaliteitsoffer om winstkansen te creëren leek er voor geen van beiden in te zitten en beider pionnen stonden alle voldoende verdedigd. Ook de koningen konden niets aanvallends uitrichten. Remise
Peter Gaemers koos met zwart tegen het 1 d4 en koningsfianchetto van Bas Kommer voor het Bogo-Indisch (met Lb4 en De7) maar hij kwam daar positioneel niet lekker uit, vanwege een moeilijk in het spel te brengen loper van c8 en een kwetsbare pion op c7. Peter moest ijzer met handen breken om wat tegenspel te creëren en deed dat met f7 – f5. Hij schoof hem daarna door naar f4, ruilde die met fg3x, hg3x en zette z’n c8 loper ‘in’ op g4. (Misschien was het laten staan van die f4-pion en de vervolgzet Tf8-f6 ook een ideetje; net zoals later een keer de mogelijkheid om de c-pion te ‘verlossen’ met c7-c5. Maar goed.) Met beheerst aanvallend spel wist Bas uiteindelijk een vrijpion op c7 te creëren, wat dodelijk voor zwart uitpakte. 1 – 0
Tenslotte een ‘pluspartij’ (leek mij) van Atze Metz tegen clubkampioen Jerrel Thakoerdien. Een Nimzo Dameindisch achtige partij waar Jerrel niet goed in loskwam, mede door de zwakte van zijn pion op c7 die Atze onder schot kon houden over de half open c-lijn. Zwart had onder meer het een beetje ongelukkig uitziende Ta8 – a7 nodig om die pion te verdedigen. Maar niettemin hield Jerrel de boel ‘heel’ zonder materiaalverlies. Nadere analyse zal moeten uitwijzen of er meer in heeft gezeten voor Atze. Met behalve pionnen alleen alle zware stukken (dames en torens) nog op het bord schudden beide mannen elkaar de hand. Remise
Denk eraan dat er een leuke (besloten) WhatsApp-groep van de club is (SGRijswijk chat schaken) waar we van alles over onze verrichtingen en die van anderen kunnen bespreken. En het plaatsen van partijen daar is altijd zeer welkom.
Mededelingen bij ronde 10:
Een drukke avond, maar niet vanwege de interne competitie. In de L-zaal speelden het tweede en het vierde team een externe wedstrijd. Niettemin werden er negen partijen voor de interne competitie gespeeld.
Hendrik Steffers - Albert Kool
In een rustige openingsopzet met een stevig wit bolwerk op de zwarte velden en een loper op f4 besloot zwart al vroeg in de partij op aanval te spelen door met h7-h6 en g7-g5 achter de loper aan te jagen. Toen de loper even later geruild was, besloot zwart het centrum met e6-e5 open te breken. Helaas had wit het sterke Pxd5 achter de hand, waardoor wit snel tot aanval kwam tegen een nog niet gerokeerde zwarte koning. De aanval was oersterk en bezorgde wit al snel het volle punt. 1-0
Peter Ketting - Rob Felix
In een normaal rustige stelling besloot wit al in een vroeg stadium met g2-g4 de aanval in te zetten. Zwart had pionnen op c5 en d5 neergezet en opende voor zichzelf de c-lijn. Vervolgens vatte hij het witte plan bij de horens door f7-f5 te spelen. Hierdoor kwam de f-lijn open, en na een stukruil op e4 kreeg zwart behalve de f-lijn definitief alle witte centrumvelden in handen. Daartegenover had wit de zwarte centrumvelden stevig onder controle. Toen na dameruil de f-lijn door zwart sterk bezet was, moest wit met hand en tand verdedigen om de stelling bij elkaar te houden, maar uiteindelijk kreeg wit waar hij voor gewerkt had. ½-½
Roger van Groesen - Frans Hoynck van Papendrecht
In deze partij besloot zwart flinke druk op de witte centrumvelden uit te oefenen door pionnen op f5 en e6 te zetten en later een paard naar e4 te spelen. Wit wist dit paard op te ruimen, waarna zwart een open f-lijn kreeg.
Wit bouwde vervolgens een goed gecoördineerde stelling op. Nadat het centrum open kwam, werd de stelling complex, maar beide spelers speelden zorgvuldig hun kaarten. Na de liquidatie had zwart een iets actievere samenwerking tussen toren en dame, maar wel een iets minder veilige koningsstelling en drie versnipperde pionnen. Wit ging echter te ver en liet de eigen koning onbeschermd, zodat zwart plotseling zijn kans zag om een directe mataanval tegen de witte koning te ontketenen. 0-1
Jelle Bulthuis - Tony Goudriaan
In een strategisch gevecht raakten de c- en d-lijn al vlug open. Wit posteerde de lopers op b2 en b3, vanwaar ze een verscholen bedreiging voor de zwarte koning betekenden. Zwart ontwikkelde harmonieus, maar had toch iets minder mogelijkheden. Wit trok ten aanval met f2-f4 en een paard op g5. Zwart verdedigde zich met f7-f5 en h7-h6. Wit offerde een stuk en manoeuvreerde een toren over de hiermee open gekomen h-lijn. Door de samenwerking met de twee sluipschutters op b2 en b3 bracht dit een snelle beslissing: zwart wachtte het inmiddels onafwendbare dameverlies niet meer af. 1-0
Timo van Peursen - Hans Knigge
In een partij met een stevige witte grip op de zwarte velden en een zwart c7-c5 om wits stelling te ondermijnen, werden al snel de witte d- en e-pionnen geruild voor de zwarte c- en d-pionnen. De gewaagde lange rokade van zwart werd onmiddellijk beantwoord met een pionnenstorm op dezelfde vleugel. Onderweg viel de witte pion op c3, maar dit opende wel de c-lijn voor de witte torens tegen de zwarte koning, en de zwarte loper op c7 kwam in een vervelende penning te staan. Nadat de dames geruild waren, kostte deze penning zwart een stuk tegen twee pionnen. Wit bleef echter de druk op de zwarte stelling houden, en nadat de stelling voldoende afgewikkeld was en er een nieuwe witte dame op het bord verscheen, vond zwart het genoeg. 1-0
Thomas de Ruiter - Jerrel Thakoerdien
In een vlijmscherp gambiet leverde wit twee pionnen in voor snelle aanvalskansen tegen de niet gerokeerde zwarte koning. Nadat wit op f7 geslagen had en Pb1-d2 deed, wist zwart met Df4! twee stukken aan te vallen, zodat wit zijn gevaarlijke loper moest ruilen. Wit bleef creatief spelen en liet op d2 een aangevallen stuk staan om extra aanvalskansen te creëren. Zwart liet het stuk wijselijk met rust en stuurde aan op liquidatie van de stelling, met de bedoeling in een eindspel met een pion meer te belanden. Aldus geschiedde; het eindspel met torens en gelijke lopers werd verder vereenvoudigd tot een toreneindspel waarin de ver opgerukte zwarte vrijpionnen op de c- en d-lijn de beslissing brachten. 0-1
Erik van Dop - Marco de Groot
Zwart stelde zijn beide lopers op de lange diagonalen op en hield de centrumpionnen nog even op hun startveld. Hoewel wit hierdoor gewoonlijk veel ruimte krijgt, is het moeilijk te anticiperen wat zwart gaat doen. Dit was in deze partij ook aan de hand, en wit besloot hierdoor zijn eigen plan op te zetten. Met een vroeg g2-g4 mikte wit op een overrompeling van de zwarte koningsvleugel. Het pushen van de g-pion naar g5 zorgde dat het zwarte paard op h5 in gevaar kwam. Daartegenover stond dat wits paard op d5 ook voor het oprapen stond.
Na de indirecte ruil van de paarden wist zwart de gehele stelling te compliceren. Zwart verkreeg tijdens de complicaties het loperpaar, en na het in veiligheid brengen van de eigen koning kon hij ook zoeken naar mogelijkheden om de stoutmoedige witte pionzetten van het begin van de partij af te straffen. Toen alle stofwolken opgetrokken waren en zwart uiteindelijk met twee pluspionnen overbleef, streek wit spoedig de vlag. 0-1
Atze Metz - Stijn Gieben
Wit kreeg in deze partij al vlug een flink centrum, maar zwart kreeg hierdoor een concreet aanvalsobject. Lange tijd was het de vraag of het witte centrum stand zou houden of uiteindelijk zou bezwijken onder de zwarte druk. Zwart stelde alles in het werk om de stelling te compliceren met pionzetten naar b5, c5, e5 en f5, en wit probeerde steeds meer het spelterrein naar de koningsvleugel te verleggen. Toen wits pion op e4 verdween, miste wit een mooie kans om met Pe2-g3 voordeel te verkrijgen. Daarna ging het - in combinatie met een groeiende tijdnood - snel bergafwaarts met de witte stelling. Behendig wist zwart af te wikkelen naar een gewonnen eindspel met twee pionnen meer, dat behendig werd binnengehaald. 0-1
Rob van Helvoort - Michaël van Liempt
In een min of meer symmetrische opstelling wist zwart de gevaarlijke loper op d3 te ruilen voor de zwarte loper op c8. Hierna kon zwart een iets beter middenspel in, en wist hij kansen op de damevleugel te creëren. Zwart verrekende zich, wat resulteerde in een ingewikkelde stelling met dame, loper en paard voor wit tegen dame, toren en twee pionnen voor zwart. Wit reageerde niet adequaat op het geniepige Kg8-f7, waardoor zwart een toren over de h-lijn de witte stelling in kon loodsen en schaamteloos op winst kon blijven spelen. Zwarts voordeel vergrootte door de aanvalskansen tegen de witte koning. Vanwege een groeiende tijdnood wist zwart echter de juiste zetten niet te vinden, waardoor wit een mogelijkheid vond met eeuwig schaak te ontsnappen. ½-½
Beide externe teams wisten te winnen. Rijswijk 2 won met 5-3 van Lierse 1 en behoudt hiermee een gezonde tweede plaats op 1 punt achter de koploper; Rijswijk 4 won met 4-2 van DSC 8 en blijft ongedeeld aan kop staan.
Michaël van Liempt